
O καθηγητής μας Κυριάκος ( Κούλης ) Χασαπογιάννης,
1: Θυρεάτις Γη ( Ιστορία – Αρχαιολογία – Λαογραφία ) Ιωάννης Κουσκουνάς – Κυριάκος Χασαπογιάννης -Ιωάννης Κακαβούλιας. 1981 http://www.zafeiris.gr/linked/book4.pdf
Ιστορία : Η Θυρεάτις Γη (Θυρέα)
Ιστορία του Δήμου Βόρειας Κυνουρίας
Το ιστορικόν Άστρος και η εθνοσυνέλευση δεν έχουν σχέση με το εμφύλιο και την διχόνοια.
Σμαράγδη Ι.Αρνανίτη :2023, Ἐν Ἄστρει Ἡ Ἐθνική Δευτέρα τῶν Ἑλλήνων Συνέλευσις, 29 Μαρτίου -18 Απριλίου 1823 , τα γεγονότα – οι πρωταγωνιστές – οι αποφάσεις«Με τους καλύτερους οιωνούς»: Ξαναβλέποντας την Εθνοσυνέλευση και το Συνταγματικό Κείμενο του Άστρους 1, Αριστείδης Ν. Χατζής
Άδικα με λανθασμένες εκτιμήσεις μερικοί της παραδοσιακής ιστοριογραφίας και της συνταγματικής ιστορίας συνδέουν απαξιωτικά την Εθνοσυνέλευση και το Άστρος με την διχόνοια, που υπήρχε πολύ νωρίτερα από την εποχή του Ομήρου. Η διχόνοια και ο εμφύλιος θα ακολουθούσε ανεξάρτητα που γινόταν η Εθνοσυνέλευση στην Τρίπολη ,στο Ναύπλιο η στη Ύδρα.. Είναι αφελής, φαιδρά και χωρίς τεκμήρια η άποψη ότι στο Άστρος προήλθε η διχόνοια και ο εμφύλιος που ακολούθησε αργότερα. Αντίθετα στο Άστρος προσωρινά σταμάτησε η διχόνοια ,με την αποδοχή του Θεόδωρου Κολοκοτρώνη της θέσης του αντιπροέδρου του Εκτελεστικού
Ο Αριστείδης Ν. Χατζής είναι Καθηγητής Φιλοσοφίας Δικαίου και Θεωρίας Θεσμών στο Τμήμα Ιστορίας και Φιλοσοφίας της Επιστήμης του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών. Το βιβλίο του Ο Ενδοξότερος Αγώνας: Η Ελληνική Επανάσταση του 1821 (2021) κυκλοφορεί από τις Εκδόσεις Παπαδόπουλος
Ο διακεκριμένος καθηγητής Αριστείδης Ν. Χατζής ,αφού διάβασε πρώτα την μισή παγκόσμια βιβλιογραφία σχετικά με την Β΄ Εθνοσυνέλευση που συνήλθε στο Άστρος το 1823, κατέθεσε στο βιβλίο, Σμαράγδη Ι.Αρνανίτη :2023, Ἐν Ἄστρει Ἡ Ἐθνική Δευτέρα τῶν Ἑλλήνων Συνέλευσις, 29 Μαρτίου -18 Απριλίου 1823 , τα γεγονότα – οι πρωταγωνιστές – οι αποφάσεις, πειστικά και τεκμηριωμένα το ιστορικό Άστρος και η εθνοσυνέλευση δεν έχουν σχέση με το εμφύλιο και την διχόνοια.
Επίσης ο διακεκριμένος καθηγητής , κατέθεσε πολύ σοβαρά,( καλό παράδειγμα για μίμηση) επιστημονικά, πειστικά και τεκμηριωμένα τα ιστορικά στοιχεία, χωρίς απερίσκεπτα να καταθέσει ατεκμηρίωτα συμπεράσματα. Η μελέτη περιέχει λεπτομερέστατες σημειώσεις και τεκμηριωμένες πηγές , είναι ένα έξοχο αξιοζήλευτο παράδειγμα επιστημονικής εργασίας και είναι η γνώμη μας, οι ιστορικές μελέτες που συνήθως κυκλοφορούν εύκολα , ατεκμηρίωτα και απερίσκεπτα, γεμάτες συμπεράσματα δίχως τεκμηριωμένα ιστορικά στοιχεία, απέχουν παρασάγγας από την «επιστημονική αλήθεια» του καθηγητή Αριστείδη Ν. Χατζή.
Ο καθηγητής αναφέρει το Άστρος, πολλές φορές στην μελέτη του και πολύ σωστά , σοβαρά και επιστημονικά δεν θεώρησε αναγκαίο να κάνει άλλους υπαινιγμούς η διευκρινίσεις για το όνομα, όπως θεώρησαν αναγκαίο και έκαναν ελάχιστοι , και αυτό είναι η μεγάλη διαφορά μεταξύ διακεκριμένων και μη διακεκριμένων ιστορικών μελετητών. Αναφέρει «ψηφίστηκε στο Άστρος» … «συνήλθε στο Άστρος» ..«Η Εθνοσυνέλευση στο Άστρος» της «Εθνοσυνέλευσης στο Άστρος» , επίσης το ίδιο αναφέρουν ο παγκόσμιος τύπος και πολλοί ξένοι ιστορικοί μελετητές
Ευχαριστούμε του καθηγητή Αριστείδη Ν. Χατζή για τα επιστημονικά ιστορικά στοιχεία που κατέθεσε ,αλλά κυρίως και για το μάθημα ιστοριογραφίας που μας έκανε σε όλους, πολίτες, μαθητές και μελετητές της ιστορίας. Αξίζει το κόπο να τον ξαναδιαβάσουμε το παρακάτω άρθρο του και το συνιστούμε στους φίλους μας αναγνώστες και σε ιστορικούς μελετητές.
Στην ανάρτηση παρακάτω Σχόλια για την Ἐν Ἄστρει … καταθέτουμε επίσης στο τέλος τις υποσημειώσεις, πηγές και βιβλιογραφία (δέκα σελίδες!!!) της μελέτης (δέκα πέντε σελίδες), που την βρίσκουμε εντυπωσιακή, είναι μία πολύ καλή και σοβαρή επιστημονική αξιοζήλευτη εργασία.
- Μελέτη (σελ.110-125)
- Υποσημειώσεις ( σελ. 125-130)
- Πηγές- Βιβλιογραφία (σελ. 131-134)
Αναφορές στη μελέτη για το Άστρος
- Αλέξανδρος Μαυροκορδάτος : «η Εθνοσυνέλευση της απελευθερωμένης Ελλάδας συνήλθε στο Άστρος, στον κόλπο του Ναυπλίου.» ( Αριστείδης Ν. Χατζής ,2023, σελ 121)
- Le Constitutionnel (30 Αυγούστου 1823 :«Η πολιτική οργάνωση της χώρας συμβαδίζει με την κατάκτηση της ελευθερίας της. Η έναρξη των εργασιών της πρόσφατης Εθνοσυνέλευσης στο Άστρος αποτέλεσε ένα εντυπωσιακό θέαμα.» ( Αριστείδης Ν. Χατζής ,2023, σελ 119)
- Edward Blaquiere : «Η Εθνοσυνέλευση στο Άστρος θα πρέπει να θεωρείται ως ένα από τα πιο εντυπωσιακά και ενδιαφέροντα γεγονότα του αγώνα των Ελλήνων» ( Αριστείδης Ν. Χατζής ,2023, σελ.120)
- Edward Blaquiere : «Πάρα πολλοί από τους αντιπροσώπους που ήταν παρόντες στο Άστρος» ( Αριστείδης Ν. Χατζής ,2023, σελ.121)
- Αριστείδης Ν. Χατζής : «και ιδεολογικής παρέμβασης του βρετανικού κομιτάτου στην Ελληνική Επανάσταση και στις διεργασίες στο Άστρος.2» ( Αριστείδης Ν. Χατζής ,2023, σελ.111 )
- Αριστείδης Ν. Χατζής : «Η Εθνοσυνέλευση του Άστρους» ( Αριστείδης Ν. Χατζής ,2023, σελ.111 )
- Αριστείδης Ν. Χατζής : «Αποβιβάστηκε στην Πελοπόννησο την ημέρα που ολοκληρώθηκαν οι εργασίες στο Άστρος» ( Αριστείδης Ν. Χατζής ,2023, σελ 112 )
- Αριστείδης Ν. Χατζής : «Στην επιστολή αυτή ο Αλέξανδρος Μαυροκορδάτος περιγράφει την Εθνοσυνέλευση στο Άστρος» ( Αριστείδης Ν. Χατζής ,2023, σελ 121 )
- Αριστείδης Ν. Χατζής : «Η Εθνοσυνέλευση στο Άστρος έπαιξε κομβικό ρόλο στην ενίσχυση της θετικής εικόνας των Ελλήνων επαναστατών και στη σαφέστατη στροφή υπέρ των Ελλήνων του συνόλου, σχεδόν, του γαλλικού και του βρετανικού Τύπου.»( Αριστείδης Ν. Χατζής ,2023, σελ.111 )
Παρακάτω διαλεγμένα κείμενα χωρίς σχόλια από την μελέτη «Με τους καλύτερους οιωνούς»: Ξαναβλέποντας την Εθνοσυνέλευση και το Συνταγματικό Κείμενο του Άστρους 1 Αριστείδης Ν. Χατζής (σελ. 111-134) , ο τονισμός είναι δικός μας.
Εισαγωγή: Επαναδιατυπώνοντας τα ερωτήματα για το Άστρος
Η Εθνοσυνέλευση του Άστρους και το συνταγματικό κείμενο που προέκυψε από αυτήν έχουν συνδεθεί με μια σειρά παρεξηγήσεων. Οι παρεξηγήσεις αυτές έχουν οδηγήσει μέρος της παραδοσιακής ιστοριογραφίας και της συνταγματικής ιστορίας σε λανθασμένες εκτιμήσεις για την περίοδο γενικά και για τα γεγονότα του 1823 ειδικότερα. Στις λαθεμένες εκτιμήσεις θα πρέπει να προσθέσουμε και τον τρόπο που έχει υποτιμηθεί η επίδραση της πολιτικής, θεσμικής και ιδεολογικής παρέμβασης του βρετανικού κομιτάτου στην Ελληνική Επανάσταση και στις διεργασίες στο Άστρος.2…. (Αριστείδης Ν. Χατζής σελ.111)
….Η διχαστική πολιτική των προεστών, των πλοιοκτητών και των Φαναριωτών , η προσπάθειά τους να περιθωριοποιήσουν και να αποδυναμώσουν τους στρατιωτικούς, αποτέλεσε τη βασική αιτία για τη σύγκρουση……. ( Αριστείδης Ν. Χατζής ,2023, σελ.112,113 )
…. (α) Έχει υπερτονιστεί η συμβολή της Εθνοσυνέλευσης και του συνταγματικού κειμένου που υιοθετήθηκε στο Άστρος στην εμφύλια σύγκρουση. Όμως οι εσωτερικές συγκρούσεις της Επανάστασης προϋπήρχαν και ήταν πολύ πιο σύνθετες από αυτές που εκδηλώθηκαν στο Άστρος. Πολύ πριν την έναρξη της Επανάστασης είχαμε τη σύγκρουση μεταξύ της ηγεσίας της Φιλικής και αυτών που θεωρούσαν πως η Επανάσταση ήταν πρόωρη (Ιωάννης Καποδίστριας, Αδαμάντιος Κοραής, Ιγνάτιος Ουγγροβλαχίας, Αλέξανδρος Μαυροκορδάτος). Από την έναρξη σχεδόν της Επανάστασης και μέχρι την Εθνοσυνέλευση της Επιδαύρου, η σύγκρουση των προεστών με τον Δημήτριο Υψηλάντη και η υπονόμευση του δεύτερου από τον Αλέξανδρο Μαυροκορδάτο και τον Θεόδωρο Νέγρη καθόρισαν τις πολιτικές εξελίξεις. Η πολιτική οργάνωση του επαναστατικού κράτους, η προσπάθεια της κεντρικής κυβέρνησης να επιβληθεί στις τοπικές εξουσίες και στα άτακτα στρατεύματα καθώς και ο εντεινόμενος ανταγωνισμός στρατιωτικών και προεστών θα οδηγούσαν, πιθανότατα νωρίτερα σε θερμότερη σύγκρουση αν δεν είχε μεσολαβήσει η αντεπίθεση των Οθωμανών το καλοκαίρι του 1822. Η αντεπίθεση οδήγησε σε συσπείρωση τους Έλληνες που κατόρθωσαν να την αντιμετωπίσουν επιτυχώς αλλά δεν αποσόβησε την τελική σύγκρουση, απλώς άλλαξε τους όρους και τις ισορροπίες. Στις αρχές του 1823 ο Θεόδωρος Κολοκοτρώνης (μετά τα Δερβενάκια) είναι πολιτικά ενισχυμένος ενώ ο Αλέξανδρος Μαυροκορδάτος (μετά το Πέτα) αρκετά αποδυναμωμένος, παρά την επιτυχή υπεράσπιση του Μεσολογγίου. Όταν όλοι συγκεντρώνονται στο Άστρος είναι ήδη χωρισμένοι σε παρατάξεις που αναγνωρίζονται ρητά ακόμα και σε επίσημα κείμενα.8 Στην Εθνοσυνέλευση και αμέσως μετά γίνονται προσπάθειες συμβιβασμού και σ’ αυτές πρέπει να εντάξουμε το συνταγματικό κείμενο που υιοθετείται. Ο συμβιβασμός είναι προφανής στην τελική σύνθεση του Εκτελεστικού στο οποίο σύντομα θα κυριαρχήσει ο Θεόδωρος Κολοκοτρώνης. Η τελική σύγκρουση σχετίζεται με την προσπάθεια του Εκτελεστικού να ελέγξει το Βουλευτικό με αντισυνταγματικό τρόπο και με κύριο στόχο (του Εκτελεστικού) να διαχειριστεί αυτό το δάνειο και γενικότερα τα οικονομικά του επαναστατικού κράτους. Βέβαια, πίσω από τα δύο σώματα βρίσκονται ισχυρές ομάδες προεστών και στρατιωτικών που προσπαθούν να επικρατήσουν πολιτικά και να επιβάλουν τη δική τους πολιτική γραμμή για την πορεία του επαναστατικού κράτους αλλά και της Επανάστασης γενικότερα.( Αριστείδης Ν. Χατζής ,2023, σελ 113-114 )
(β) Αντίθετα με ό,τι συχνά γράφεται, η Εθνοσυνέλευση στο Άστρος ήταν η πιο αντιπροσωπευτική του Αγώνα…….
Θα πρέπει να προσθέσω και το εξής: η εμφύλια σύρραξη (και όχι εμφύλιος πόλεμος)10 δεν ήταν μόνο αναπόφευκτη, ήταν και απαραίτητη. Στην επιτυχία της απόβασης του Ιμπραήμ στην Πελοπόννησο και τη διάλυση της ελληνικής άμυνας συνέβαλε, βεβαίως, το αποτέλεσμα της αποσάθρωσης που επέφερε η εμφύλια σύγκρουση.11 Αλλά η αποτυχία των Ελλήνων να αναχαιτίσουν τον Ιμπραήμ είχε μια άλλη κύρια αιτία, την αποτυχία τους να οργανωθούν στρατιωτικά και ειδικότερα να σχηματίσουν τακτικό στρατό που θα έλεγχε μια κεντρική διοίκηση. Η στρατιωτική τους αποτυχία, έτσι, αντανακλούσε την πολιτική τους αποτυχία: την αδυναμία συγκρότησης μιας ισχυρής κεντρικής εξουσίας που θα οργάνωνε και θα έλεγχε το στράτευμα. Η εμφύλια σύγκρουση, όμως, οδήγησε σε παγίωση της πολιτικής οργάνωσης, αποδοχή της, ακόμα και εσωτερικοποίηση των νέων θεσμών από μεγάλες ομάδες πληθυσμού που για πρώτη φορά αισθάνθηκαν μέλη μιας ενιαίας πολιτικής κοινότητας, όχι ενός χαλαρού ομοσπονδιακού σχήματος.12 Αυτή η εξέλιξη ενίσχυσε πολύ την εικόνα των Ελλήνων στο εξωτερικό. Όπως θα δούμε η Εθνοσυνέλευση στο Άστρος έπαιξε κομβικό ρόλο στην ενίσχυση της θετικής εικόνας των Ελλήνων επαναστατών και στη σαφέστατη στροφή υπέρ των Ελλήνων του συνόλου, σχεδόν, του γαλλικού και του βρετανικού Τύπου.. ( Αριστείδης Ν. Χατζής ,2023, σελ 114-116 )
Ρίξτε μια ματιά στο παρακάτω άρθρο και βέβαια στις σημειώσεις, είναι ένα υποδειγματικό, έξοχο, αξιοζήλευτο παράδειγμα επιστημονικής εργασίας.
Λανθασμένα αναφέρεται η Εθνοσυνέλευση το 1823 ονόμασε τον οικισμό Άστρος.
«Ελλάδα 2021» : Tο στρατόπεδο των Βερβένων.
Από, «Ελλάδα 2021» : Tο στρατόπεδο των Βερβένων.

ΥΑ Φ31/45625/5207πε/18-7-1977 – ΦΕΚ 793/Β/20-8-1977
Τίτλος ΦΕΚ Περί κηρύξεως χώρου της μάχης των Βερβένων ως ιστορικού τόπου. ”Εγκρίνομεν τον χαρακτηρισμόν του χώρου της μάχης των Βερβένων ως ιστορικού τόπου, λόγω της αναμφιβόλου ιστορικότητός του και προς αποφυγήν της περαιτέρω αλλοιώσεως”. KN 5351/1932, άρθρο 52 , Ν 1469/1950
Χαιρετίζουμε τις επετειακές εκδηλώσεις για τον εορτασμό των 200 χρόνων από την Ελληνική Επανάσταση .
Έχουμε προτείνει στο δήμο μας , σε όλους τους αρμόδιους , στην επιτροπή “Ελλάδα 2021” και στο κοινό νου, τα τέσσερα θέματα της Θυρεάτιδας Γης που έπαιξαν αναμφισβήτητα καταλυτική σημασία για την οργάνωση και επιτυχία του απελευθερωτικού αγώνα. Το «στρατόπεδο των Βερβένων» έπαιξε ουσιαστικό και σημαντικότατο ρόλο στην Ελληνική επανάσταση.
Αδιαμφισβήτητα υπάρχουν πολλά άλλα «αυτονόητα» και γνωστά που οι τοπικές κοινωνίες γιορτάζουν και επίσης θα τα προβάλουμε , όπως την σημαντική μάχη του απελευθερωτικού αγώνα στα ιστορικά Βέρβενα και τα ιστορικά Δολιανά.
Δεν είναι τυχαίο που οι πρόγονοι μας «τετρακόσια τόσα χρόνια ζούσανε στην καταφρόνια και ανάστασης ημέρα καρτερούσαν» . Στην παγκόσμια ιστορία κανένα έθνος δεν αντιστάθηκε τετρακόσια χρόνια και τελικά νικηφόρα έδιωξε τους κατακτητές .
Αυτά και πολλά άλλα που έχουμε , είναι αναμφισβήτητα σημαντικότατα για την επιτυχία του απελευθερωτικού αγώνα και μας λέει ο κοινός νους πρέπει πάντοτε να διακρίνουμε και να προβάλουμε σε τοπικό , περιφερειακό και εθνικό χώρο και στις επετειακές εκδηλώσεις για τον εορτασμό των 200 χρόνων από την Ελληνική Επανάσταση.
Στα ιστορικά Βέρβενα κατά την αρχαιότητα κατοικούσαν οι Βερβένιοι, αρκαδικό γένος, ενώ η περιοχή του σημερινού χωριού ανήκε στην αρχαία Αρκαδία. Τα αρχαιότερα λείψανα που έχουν επισημανθεί στην περιοχή ανάγονται στη 2η χιλιετία π.Χ. και πρόκειται για λίθινες αξίνες που βρέθηκαν στη θέση Πέτρα. Στη θέση Παντελεήμων βρέθηκαν λείψανα λατρείας της Αρτέμιδος από τον 9ο αι π.Χ. μέχρι και τα ελληνιστικά χρόνια. Στη θέση αυτή κατά τον 6ο αι. π.Χ. κατασκευάστηκε ένας ολομάρμαρος ναός δωρικού ρυθμού.
Στην επανάσταση του 1821 τα Βέρβενα έπαιξαν σημαντικό ρόλο, κυρίως λόγω της στρατηγικής τους θέσης. Το “στρατόπεδο των Βερβένων” ήταν το πρώτο οργανωμένο στρατόπεδο του αγώνα, είχε περίπου 2,500 αγωνιστές ( τα άλλα τρία ήταν του Βαλτετσίου, Χρυσοβίτσι και Πιάνας) και ένα από τα σπουδαιότερα στρατόπεδα κατά τις πρώτες μέρες του αγώνα. Εδώ είχε εγκαταστήσει ο Κολοκοτρώνης το στρατηγείο του, στον Πύργο του Αυγουστή, πριν την επίθεσή του κατά των Τούρκων για την άλωση της Τριπολιτσάς.
Στα ιστορικά Βέρβενα λειτούργησε επίσης το πρώτο οργανωμένο “Φροντιστήριο του Αγώνα”, όπου εδιδάσκοντο η στρατιωτική οργάνωση, η πολεμική τέχνη και η στρατιωτική πειθαρχία των αυθόρμητων επαναστατημένων αγωνιστών . Στα ιστορικά Βέρβενα επίσης είχε εγκατασταθεί η Πελοποννησιακή Γερουσία για να συντονίσει τον απελευθερωτικό αγώνα . Στο κέντρο του χωριού, βρίσκεται ο τριώροφος θολωτός πύργος-κατοικία της οικογένειας Δαρβέρη, εκεί όπου εγκαταστάθηκε στα χρόνια της Επανάστασης το πρώτο εθνικό τυπογραφείο που στάλθηκε από την Τεργέστη ,αναγκαίο για την οργάνωση του Ελληνικού κράτους. Στις 21 Ιουνίου 1821 έφθασε στη Βέρβενα ο Δημήτριος Υψηλάντης από την Οδησσό της Ρωσίας, όπου και έγινε η επίσημη υποδοχή του από την Πελοποννησιακή Γερουσία, η οποία μνημονεύεται στην μαρμάρινη πλάκα, που αναρτήθηκε το 1920 στο σημείο της υποδοχής.
Ανεξαίρετα όλα τα χωριά της Θυρέας βοήθησαν την επανάσταση. Οι Προεστοί και Δημογέροντες του Πραστού, σε συνεννόηση με τον Κολοκοτρώνη και τους Βερβενιώτες, Καράμπελα και Κρητικό, συνέστησαν στα Βέρβενα το περίφημο «Κελάρι», δηλ. την επιμελητεία του Στρατού, για να εφοδιάζει και ο Πραστός με τρόφιμα το στρατόπεδο των Βερβένων, στο οποίο συμμετείχαν και πολλοί Πραστιώτες αγωνιστές. Ο Αγιοπετρίτης προεστός , Αναγνώστης Κοντάκης, γράφει πως: «αν δεν ήταν ο Πραστός, που επί 4 μήνες τροφοδοτούσε τον στρατό, ο αγώνας για την λευτεριά ήταν χαμένος». Γενικός φροντιστής ήταν ο Αγιαννίτης Γεώργιος Τροχάνης.
Τα ιστορικά Βέρβενα και τα ιστορικά Δολιανά (και το ταμπούρι του Τουρκοφάγου) είναι γνωστά από τις πρώτες σημαντικότατες νίκες στον απελευθερωτικό αγώνα στις 18 Μαϊου του 1821, που εκείνη την δύσκολη στιγμή γέμισαν με την αναγκαία αυτοπεποίθηση τους επαναστατημένους Έλληνες.
Οι Έλληνες απέκρουσαν νικηφόρα τους Τούρκους στα Δολιανά, με λίγους άνδρες σχετικά με τους Τούρκους υπό την ηγεσία του θρυλικού «Τουρκοφάγου» . Ο Νικηταράς στην μάχη των Δολιανών έσφαξε πολλούς Τούρκους και από τότε κέρδισε το προσωνύμιο του «Τουρκοφάγου”.
Ο Κολοκοτρώνης αναφέρει στα απομνημονεύματά του: «Το ορδί των Βερβένων τους πήρε από κοντά. Αφού ζύγωσαν κοντά εις τα Δολιανά ετσάκισαν και οι Τούρκοι οπού πολιορκούσαν τον Νικήτα, και έτσι βγήκε ο Νικήτας με τους ανθρώπους του, και τους κατέβασαν έως τον κάμπον κυνηγώντας».
Ταυτόχρονα οι Έλληνες απέκρουσαν νικηφόρα τους Τούρκους στα Βέρβενα και τους κυνήγησαν ως τα Δολιανά, όπου ενώθηκαν με τους άνδρες του Νικηταρά και συνέχισαν την καταδίωξη των Τούρκων μέχρι την Τριπολιτσά .
Οι Τούρκοι μετά την ήττα τους στα Βέρβενα και στα Δολιανά κλείστηκαν οριστικά στην Τριπολιτσά.
Η απελευθέρωση του έθνους δεν δωρίζεται αλλά κερδίζεται στα πεδία των μαχών με το αίμα των ηρώων προγόνων μας που έμπρακτα έκαναν το πατριωτικό τους καθήκον. Δυστυχώς στο Δραγούνι στις 18 Μαϊου του 1821, οι Τούρκοι με την υπεροχή του ιππικού νίκησαν τους Έλληνες και εκεί σκοτώθηκε ο Αγιαννίτης οπλαρχηγός του Πάνου Ζαφειρόπουλου Γεωργάκης Διγενής και Αγιαννίτες αγωνιστές. Ο Πάνος (Άκουρος)Ζαφειρόπουλος συμμετείχε στη μάχη των Βερβένων.
Η μάχη στα ιστορικά Βέρβενα και στα ιστορικά Δολιανά την 18ην Μαϊου 1821 ματαίωσε τη διάλυση του στρατοπέδου των Βερβένων και το σχέδιο των Τούρκων. Επίσης τόνωσε το ηθικό των επαναστατών και άνοιξε το δρόμο για την άλωση της Τριπολιτσάς.
Αναμφισβήτητα το “στρατόπεδο των Βερβένων” έπαιξε καταλυτική σημασία για την οργάνωση και επιτυχία του απελευθερωτικού αγώνα .Δεν είναι υπερβολή να πούμε από το “στρατόπεδο των ιστορικών Βερβένων” άρχισε ουσιαστικά και στρατιωτικά η απελευθέρωση της πατρίδας μας.
Το 1826 το χωριό πυρπολήθηκε από τον Ιμπραήμ.
«Ελλάδα2021» Οι μάχες των Δολιανών και των Βερβένων
Από, «Ελλάδα2021» Οι μάχες των Δολιανών και των Βερβένων

ΥΑ ΥΠΠΕ/ΑΡΧ/Β1/Φ30/38870/844/9-8-1983 – ΦΕΚ 537/Β/13-9-1983 .Τίτλος ΦΕΚ Χαρακτηρισμός της οικίας ιδιοκτησίας Αφών Χριστοφίλη στον οικισμό Άνω Δολιανά επαρχίας Κυνουρίας νομού Αρκαδίας ως ιστορικού διατηρητέου μνημείου. Κείμενο “Xαρακτηρίζουμε την οικία ιδιοκτησίας αδελφών Χριστοφίλη στον οικισμό Άνω Δολιανά επαρχίας Κυνουρίας νομού Αρκαδίας ως ιστορικό διατηρητέο μνημείο, δυνάμει του άρθρου 52 του Κ Ν 5351/32 “περί αρχαιοτήτων”, γιατί στο σπίτι αυτό οχυρώθηκε αγωνιστής της Επανάστασης του 1821 ”Nικηταράς ο Tουρκοφάγος ‘ στη μάχη των Δολιανών και γι’ αυτό το λόγο είναι γνωστό ως ”ταμπούρι του Nικηταρά”. Η οικία, που βρίσκεται σε περίοπτη θέση και στρατηγική θέση του οικισμού, αποτελεί χαρακτηριστικό δείγμα οχυράς κατοικίας της περιοχής”.
K N 5351/1932, άρθρο 52.
Στις πρώτες σημαντικότατες νίκες των Ελλήνων αγωνιστών του 1821 στο Βαλτέτσι, στα Βέρβενα και τα Δολιανά κρίθηκε η τύχη του απελευθερωτικού αγώνα και άνοιξαν οι δρόμοι για την απελευθέρωση της υποδουλωμένης Τριπολιτσάς, που ήταν το ευφυέστατο και μεγαλεπήβολο σχέδιο του Γέρου του Μοριά , καθοριστικής σημασίας για τη τελική επιτυχία του αγώνα. Χαρακτηριστικά πριν την μάχη των Δολιανών και των Βερβένων , οι Έλληνες έλεγαν «έρχονται οι Τούρκοι» και κρυβόντουσαν και μετά τη αποφασιστική νίκη έλεγαν «που είναι οι Τούρκοι» για να τους σφάξουν. Ο «Τουρκοφάγος» με το αιματοβαμμένο σπαθί του σηκωμένο ψηλά κυνήγαγε τους Τούρκους μέχρι την Τριπολιτσά φωνάζοντας δυνατά «Που πάτε ωρέ Περσιάνοι! Σταθείτε να πολεμήσετε»! Ουσιαστικά στα ιστορικά Βέρβενα και στα ιστορικά Δολιανά « έκλεισαν οι στράτες του Μωριά» για να είμαστε σήμερα ελεύθεροι.
«Στις 12 και 13 Μαΐου 1821 έγινε στο Βαλτέτσι της Αρκαδίας μια μάχη καθοριστικής σημασίας ανάμεσα σε Έλληνες και Τούρκους. Επρόκειτο για την πρώτη «τακτική» μάχη, που είχε διάρκεια 23 ώρες σύμφωνα με τον Θεόδωρο Κολοκοτρώνη που ήταν επικεφαλής των Ελλήνων. Οι πρόγονοί μας πέτυχαν μια μεγάλη νίκη η οποία τους έδωσε μεγάλη αυτοπεποίθηση, καθώς πείστηκαν ότι μπορούσαν να αντιμετωπίσουν τους Τούρκους. Αν οι Τούρκοι κέρδιζαν τη μάχη του Βαλτετσίου το μέλλον της Επανάστασης ήταν ζοφερό. Ο Κολοκοτρώνης γράφει σχετικά: «Εκείνος ο πόλεμος (στο Βαλτέτσι) εστάθη η σωτηρία της Ελλάδος».».
Η ήττα των Τούρκων στο Βαλτέτσι σήμανε εκτός των άλλων και την αποτυχία του σχεδίου τους για προέλαση προς τη Μεσσηνία από τον δρόμο της Μεγαλόπολης. Η ήττα τους έπρεπε ν’ αντισταθμιστεί πολύ γρήγορα από μια νίκη. Ο Μουσταφάμπεης η Κεχαγιάμπεης που ήταν ο αρχηγός των Τούρκων στο Βαλτέτσι, μόλις πέντε ημέρες αργότερα αποφάσισε να εκστρατεύσει εναντίον του στρατοπέδου των Βερβένων το οποίο θεωρούσε εύκολο στόχο καθώς ήταν περισσότερο απομονωμένο από τα υπόλοιπα. Πίστευε ότι το στρατόπεδο θα διαλυόταν και οι Τούρκοι θα έφταναν στον Μυστρά και από εκεί στη Μεσσηνία για να καταπνίξουν την Επανάσταση. Αλλά και σε περίπτωση ήττας τους ο δρόμος του Άργους και της Κορίνθου θα ήταν ανοιχτός για να κατέβουν ενισχύσεις από την Ανατολική Στερεά.
Το βράδυ της 17ης προς 18ης Μαΐου 1821 ξεκίνησε ο Κεχαγιάμπεης από την Τριπολιτσά επικεφαλής μεγάλης δύναμης (4.000 άνδρες και κανόνια, κατά τον Σπ. Τρικούπη) , με στόχο τη διάλυση του ελληνικού στρατοπέδου στα Βέρβενα.
Όταν έφτασε στις Ρίζες, ο Κεχαγιάμπεης χώρισε τη δύναμή του σε τρεις φάλαγγες.
- Η πρώτη φάλαγγα επιτέθηκε στα Βέρβενα.
- Η δεύτερη φάλαγγα επιτέθηκε στα Δολιανά, έχοντας απώτερο στόχο να προσβάλλει το στρατόπεδο των Βερβένων από τα νοτιοανατολικά.
- Η τρίτη φάλλαγα (κυρίως ιππικό) επιτέθηκε στο Δραγούνι. Με σχέδιο να ενωθεί αργότερα με τις άλλες δυνάμεις που εμάχοντο στα Βέρβενα.
Η απελευθέρωση του έθνους δεν δωρίζεται αλλά κερδίζεται στα πεδία των μαχών με το αίμα των ηρώων προγόνων μας που έμπρακτα έκαναν το πατριωτικό τους καθήκον. Δυστυχώς στο Δραγούνι στις 18 Μαϊου του 1821, οι Τούρκοι με την υπεροχή του ιππικού νίκησαν τους Έλληνες και εκεί σκοτώθηκε ο Αγιαννίτης οπλαρχηγός του Πάνου Ζαφειρόπουλου Γεωργάκης Διγενής και 17 Αγιαννίτες αγωνιστές. Ο Πάνος (Άκουρος)Ζαφειρόπουλος αυτή την ημέρα συμμετείχε στη μάχη των Βερβένων.
Δείτε τον σύνδεσμο Γεωργάκης Διγενής
Ο Νικηταράς είχε περάσει από τα Δολιανά αλλά μόλις ενημερώθηκε ότι οι άνδρες του Κεχαγιάμπεη επιτίθενται στο χωριό επέστρεψε εκεί μαζί με τον αδελφό του Νικόλα Σταματελόπουλο και οχυρώθηκαν σε 13 πετρόκτιστα σπίτια. Άλλοι 100 άνδρες από τον Άγιο Πέτρο Κυνουρίας έσπευσαν στο πλευρό του ενώ και δύο ντόπιοι οπλαρχηγοί ο Μητρομάρας Αθανασίου και ο Ηλίας Κωνσταντόπουλος ένωσαν τις δυνάμεις τους με εκείνες του Νικηταρά.
Ο Κεχαγιάμπεης είχε περισσότερους από 2.000 άνδρες οι περισσότεροι από τους οποίους ήταν Τουρκαλβανοί
Ο Κεχαγιάμπεης έκανε στρατηγείο του την εκκλησία του Αγίου Γεωργίου και αφού τοποθέτησε τα πυροβόλα του σε καίριες θέσεις άρχισε τον κανονιοβολισμό του χωριού των Δολιανών για να διασπείρει τους αμυνόμενους. Τα σπίτια των Δολιανών αποδείχτηκαν ανθεκτικά και οι Έλληνες πολεμιστές παρακινούμενοι από τον Νικηταρά αγωνίζονταν γενναία. Μάλιστα ένας αγωνιστής από τη Βαρβίτσα σκότωσε τον Τούρκο αρχικανονιέρη. Η μάχη συνεχιζόταν το ίδιο όμως γινόταν και στα κοντινά Βέρβενα.
Στο στρατόπεδο των Βερβένων υπήρχαν 2.500 περίπου πολεμιστές με επικεφαλής τους Παναγιώτη Γιατράκο, Αντώνη Μαυρομιχάλη, Αναγνώστη Κοντάκη , Πανο (Άκουρο) Ζαφειρόπουλο και το επίσκοπο Βρεσθένης Θεοδώρητο.
Ο Παναγιώτης Γιατράκος προσπάθησε αρχικά να χτυπήσει τους Τούρκους όταν έφταναν στα Βέρβενα αλλά σε αφύλακτο μέρος. Έτσι η προσπάθειά του δεν απέδωσε. Σιγά σιγά ο κλοιός γύρω από τα Βέρβενα στένευε ιδιαίτερα όταν έφτασε και στο τμήμα που πέρασε από το Δραγούνι. Σύντομα οι Τούρκοι κατέλαβαν το ύψωμα που βρίσκεται πάνω από το χωριό και έστησαν πάνω σ’ αυτό τη σημαία (το μπαϊράκι όπως λεγόταν τότε) τους.
Δεν πρόλαβαν όμως να χαρούν την επιτυχία τους αυτή, γιατί δύο άριστοι Μανιάτες σκοπευτές, υποσχέθηκαν να σκοτώσουν τον μπαϊρακτάρη (=τον σημαιοφόρο), αφού πάρουν πρώτα ως αμοιβή10 φισέκια (φυσίγγια δηλαδή) ο καθένας και την ευχή του δεσπότη Θεοδώρητου. Πραγματικά αυτό έγινε. Οι Μανιάτες σκότωσαν τον σημαιοφόρο και πέταξαν κάτω τη σημαία. Ένας άλλος μπαϊρακτάρης , έστησε και δεύτερη σημαία, αλλά οι Μανιάτες τον σκότωσαν κι αυτόν.
Αυτό το γεγονός έδωσε θάρρος στους Έλληνες, ενώ αντίθετα οι Τούρκοι το θεώρησαν κακό οιωνό. Αποφάσισαν έτσι να φύγουν, φοβούμενοι πανωλεθρία ανάλογη μ’ αυτή του Βαλτετσίου. Τότε δέχτηκαν την επίθεση όσων ήταν κλεισμένοι στα Βέρβενα. Σύμφωνα με την επικρατέστερη εκδοχή, οχυρώθηκαν σε μία εκκλησία ανάμεσα στα Βέρβενα και τα Δολιανά. Οι απώλειες των Τουρκαλβανών δεν ήταν πολύ μεγάλες.
Ο Σπυρίδων Τρικούπης, γράφει για 70 νεκρούς, ενώ ο Αναγνώστης Κοντάκης που πήρε μέρος στη μάχη, αναφέρει ότι οι εχθρικές απώλειες ήταν μεγαλύτερες και ότι η κύρια μάχη έγινε στο φαράγγι ανάμεσα στα Βέρβενα και τα Δολιανά και κράτησε όλη την ημέρα. Οι ηττημένοι άφησαν στο πεδίο της μάχης πολλά λάφυρα
Οι Τουρκαλβανοί υποχρεώθηκαν να υποχωρήσουν ως τα Δολιανά, όπου συνέχισαν τη μάχη ως τις 2 μετά τα μεσάνυχτα. Εξαντλημένοι τότε τράπηκαν σε φυγή και χάθηκαν μέσα στον κάμπο της Τριπολιτσάς. Εκεί όμως τους περίμεναν και τους χτυπούσαν μερικοί θαρραλέοι Έλληνες, διότι ήταν «σκότος βαθύτατον και δεν διεκρίνοντο οι ημέτεροι από τους εχθρούς». Μια ξαφνική βροχή, τους γλίτωσε από τη σφαγή.
Η μάχη στα ιστορικά Βέρβενα και στα ιστορικά Δολιανά την 18ην Μαϊου 1821 ματαίωσε τη διάλυση του στρατοπέδου των Βερβένων και το σχέδιο των Τούρκων. Επίσης τόνωσε το ηθικό των επαναστατών και άνοιξε το δρόμο για την απελευθέρωση της υποδουλωμένης Τριπολιτσάς.
Οι Τούρκοι μετά την ήττα τους στα Βέρβενα και στα Δολιανά κλείστηκαν οριστικά στην Τριπολιτσά. Ο γέρος του Μωριά αναμφισβήτητα δικαιώθηκε και άρχισε να « κλείνει τις στράτες του Μωριά»…για τα επακόλουθα.
Αναμφισβήτητα το “στρατόπεδο των Βερβένων” έπαιξε καταλυτική σημασία για την οργάνωση και επιτυχία του απελευθερωτικού αγώνα .Δεν είναι υπερβολή να πούμε από το “στρατόπεδο των ιστορικών Βερβένων” άρχισε ουσιαστικά και στρατιωτικά η απελευθέρωση της πατρίδας μας.

Ο Νικηταράς απέκτησε μεγάλη αίγλη και τότε του δόθηκε το προσωνύμιο «Τουρκοφάγος». Κατά κάποιον τρόπο, πήρε εκδίκηση για τον πατέρα του και τον εντεκάχρονο αδελφό του Ιωάννη που σφαγιάστηκαν στη Μονεμβασιά τον Οκτώβριο του 1816.
Ο Νικηταράς, το πραγματικό ονοματεπώνυμο του οποίου ήταν Νικήτας Σταματελόπουλος, γεννήθηκε το 1782 στη Μεγάλη Αναστασίτσα (σήμερα Νέδουσα Μεσσηνίας). Η μητέρα του, ήταν αδελφή της γυναίκας του Θ. Κολοκοτρώνη. Η γενναιότητα και η προσφορά του στον Αγώνα, είναι γνωστές. Ξεχωριστή ήταν και η ανιδιοτέλεια του. Μια φορά μόνο, μετά τη μάχη στα Δερβενάκια καταδέχτηκε να πάρει από τα πλούσια λάφυρα ένα πολύτιμο σπαθί, το οποίο πρόσφερε αργότερα σ’ έναν έρανο για το Μεσολόγγι.
Μετά την Επανάσταση, φυλακίστηκε γιατί θεωρήθηκε αρχηγός της «Φιλορθοδόξου Εταιρείας» (Δεκέμβριος 1839). Δικάστηκε και αθωώθηκε στις 11 Ιουλίου 1840, ωστόσο η Κυβέρνηση δεν τον απελευθέρωσε τότε, αλλά μόλις στις 18 Σεπτεμβρίου 1841. Είχε σχεδόν τυφλωθεί, καθώς έπασχε από ζάχαρο.
Μετά την αποφυλάκισή του, του δόθηκε «άδεια επαιτείας» κάθε Παρασκευή στον Πειραιά, εκεί που βρίσκεται σήμερα ο ναός της Ευαγγελίστριας. Μετά το 1844 από τον Όθωνα του δόθηκε ο βαθμός του Υποστράτηγου μαζί με μία πενιχρή σύνταξη. Πέθανε στις 25 Σεπτεμβρίου 1849.
Τοπόσημα του 1821 | Το ιστορικό Άστρος Κυνουρίας και ο δήμος μας
Τοπόσημα του 1821 | Το ιστορικό Άστρος Κυνουρίας και ο δήμος μας

¨Εχουμε μεγάλη ιστορία
“Ἐν τῇ συνόδῳ ταύτῃ τῶν ἀντιπροσώπων τοῦ Ἔθνους ἐν Ἄστρει πρωτευούσῃ τοῦ Δήμου Θυρέας τῆς Ἐπαρχίας Κυνουρίας, ἐξελέγη Πρόεδρος ὁ Π. Μαυρομιχάλης, ἀντιπρόεδρος ὁ Βρεσθένης Θεοδώρητος, ἀρχιγραμματεύς ὁ Θ. Νέγρης καὶ φρούραρχος ὁ Γιατράκος».”
Τοπόσημα του 1821 | # 2,Το ιστορικό Άστρος Κυνουρίας , Το Αρχαιολογικό Μουσείο Άστρους
Τοπόσημα του 1821 | #4,Το ιστορικό Άστρος Κυνουρίας ,Tο Κολοκοτρωνέϊκο τραπέζι.
Τοπόσημα του 1821 |#5, Το ιστορικό Άστρος Κυνουρίας , Η Σχολή Καρυτσιώτη του Αγιάννη.
Τοπόσημα του 1821 | # 6, Τα ιστορικά Βέρβενα
Τοπόσημα του 1821 | # 7, Τα ιστορικά Δολιανά
Τοπόσημα του 1821 | #8, Κάστρο Παραλίου ¨Αστρους
Τοπόσημα του 1821 | # 9, O ιστορικός Άγιος Πέτρος
Τοπόσημα του 1821 | # 10, O ιστορικός Πραστός
Τοπόσημα του 1821 | # 11, Η ιστορική Μελιγού και ο γέρος του Μωριά.
Τοπόσημα του 1821 | # 12, Το ιστορικό Ορεινό Κορακοβούνι
Τοπόσημα του 1821 | # 13, H ιστορική Σίταινα
Τοπόσημα του 1821 | # 14, O ιστορικός Πλάτανος
Τοπόσημα του 1821 | # 15, H ιστορική Kαστάνιτσα
Από ,Η ιστορία του Αρχαιολογικoύ Μουσείου Άστρους .
Η ιδέα του μουσείου Άστρους ξεκίνησε και έγινε πραγματικότητα από τον αείμνηστο καθηγητή μας Κυριάκο (Κούλη) Χασαπογιάννη. O “αρχαίος Έλληνας” Κούλης Χασαπογιάννης, είχε κατά λάθος γεννηθεί 2,500 χρόνια αργότερα. Όλη η κοινωνική και επαγγελματική του ζωή ηταν γεμάτη “αμοιβαίο σεβασμό”, “Ελληνικό μέτρο” , απαράμιλλο “ήθος “, και “υπερβολικότατη ευγένεια “ για την παραμικρή λεπτομέρεια, ακόμα και όταν μερικοί μαθητές του τον πείραζαν, χαμογελούσε με γλυκό και ευγενικό τρόπο και γύριζε γρήγορα στο δικό του θέμα για να προλάβει να μάθουν κάτι οι μαθητές, τους έτρωγε το χρόνο του διαλλείματος…, αυτοί ήταν οι καθηγητές μας και αυτά μας έμαθαν.

O «αρχαίος Έλληνας» Κούλης Χασαπογιάννης, κουβαλούσε τα μαρμάρινα αγάλματα με τους συγχωριανούς του χωρικούς και ζήταγε καμιά φορά και την βοήθεια του Πάνου Καμπύλη, που ήταν νεότερος και δυνατότερος, να τα ανεβάσουν στη σκάλα και λόγω της μεγάλης ηλικίας του έπιανε και αυτός δήθεν από μια άκρη για να βοηθήσει. Τα κάγκελα στα παράθυρα για ασφάλεια από τους αρχαιοκαπήλους συνεργάτες, δεν τα είχε βάλλει ο Καρυτσιώτης ούτε ο γεωπόνος και οι κηπουροί του αγροκηπίου, τα είχε βάλλει με τα χέρια του …ο αείμνηστος καθηγητής μας και τα επιθεωρούσε κάθε φορά που άνοιγε του Μουσείο Άστρους.

Ο αυτοηδονιζόμενος σάτυρος από την ιστοσελίδα Θυρεάτις Γη
Για πολλά χρόνια μάζευε ότι έβρισκε και θεωρούσε σημαντικό από όλη την Κυνουρία. Όλα τα ευρήματα εκτός από ένα, τα στέγαζε στο παραπάνω διώροφο πλίθινο κτήριο, που είχε τις «συλλογές» ,όπως αποκαλούσε τα μνημεία. Το μικρό αγαλματάκι που δεν άφηνε ποτέ στο τότε μουσείο, τον εκφραστικότατο αυτοηδονιζόμενο σάτυρο, ο αείμνηστος καθηγητής μας το κουβαλούσε πάντοτε μαζί του και το έπαιρνε στο σπίτι του, γιατί το θεωρούσε πολύ σημαντικό και στόχο αρχαιοκαπήλων. Όταν ερχόντουσαν επισκέπτες σπουδαίοι με αξιώματα η απλοί άνθρωποι ο καθηγητής τους ξεναγούσε στο χώρο με πολύ χαρά και ενθουσιασμό. Αν τους θεωρούσε «ύποπτους» δεν τους έδειχνε το μικρό αγαλματάκι. Πολλές φορές περίμενε ανυπόμονα να έρθουν επισκέπτες για να κάνει ότι του «άρεσε». Ακολουθούσε την ίδια πάντοτε διαδρομή , σχολή, ιερός χώρος, τίλιο (όπου έγινε το Κολοκοτρωναίϊκο τραπέζι στον Υψηλάντη), και στο «μουσείο» και στο τέλος έβγαζε το μικρό αγαλματάκι από την τσέπη του. Έλεγε πάντοτε τα ίδια ακριβώς σαν μαγνητόφωνο με ένα πολύ γλαφυρό και πειστικό τρόπο ,όπως τα «χρυσά κουτάλια» ήταν τα χέρια που έτρωγε ο Κολοκοτρώνης με τον Υψηλάντη στο τίλιο , τι έλεγε στη Μελιγού ο /Ανδρούτσος και ο Πλαπούτας στο γέρο του Μοριά. Τα έλεγε όλα με «στόμφο ,σαν να αγόρευε στους Αθηναίους του Περικλή, χωρίς κανένα χαρτί, δυστυχώς δεν έγραφε τίποτα γιατί ήταν μια κινητή εγκυκλοπαίδεια. Όταν τελείωνε η ξενάγηση έλεγε στη παρέα του ενώ περπατούσαν στην κεντρική πλατεία , τον υποθηκοφύλακα αείμνηστο αδερφό του Περικλή και τον καθηγητή « Μπαμπαγιάννη» Σιούτο με έκδηλη ικανοποίηση ,«του τα έψαλλα και αυτού». Είχε και εκείνη τη φορά εκτελέσει το πατριωτικό του καθήκον, έτσι ένοιωθε.
1: Θυρεάτις Γη ( Ιστορία – Αρχαιολογία – Λαογραφία ) Ιωάννης Κουσκουνάς – Κυριάκος Χασαπογιάννης -Ιωάννης Κακαβούλιας. 1981 http://www.zafeiris.gr/linked/book4.pdf
Τα σπουδαιότερα θέματα.
1)O «Ιερός Χώρος» της Β’ Εθνοσυνέλευσης των Ελλήνων
2)«Η Σχολή τοῦ Ἀγίου Ἱωάννου» ,πριν το 1638 & Σχολή Καρυτσιώτη, «Tο εν Άστρει διδακτήριον», ( χτίστηκε πριν το 1805).
3)Το 1821 έγινε το Κολοκοτρωνέϊκο τραπέζι στο Άστρος Κυνουρίας & Ο Δημήτριος Υψηλάντης φιλοξενήθηκε το 1821 στο Σουληνάρι στον Άγιο Ιωάννη (Αγιάννη) Κυνουρίας. – astrosgr.com
4)Κάστρο Εστέλλα στον Άγιο Ιωάννη (Αγιάννη) Κυνουρίας
5)Ο μεγάλος εθνικός ευεργέτης μας Δημήτριος Καρυτσιώτης
6)Ο Οικιστής Παραλίου Άστρους Αγιαννίτης στρατηγός Πάνος Ζαφειρόπουλος η Άκουρος
Λανθασμένα αναφέρεται η Εθνοσυνέλευση το 1823 ονόμασε τον οικισμό Άστρος.
————————————————————————
Συνιστούμε στους φίλους μας αναγνώστες τα παρακάτω.
Θυρεάτις Γη : Το άστυ, η αρχαία πόλη Θυρέα,το πόλισμα Άστρον και το ιστορικόν Άστρος Κυνουρίας
Το άστυ , η αρχαία πόλη Θυρέα και το Άστρος
Συνοπτική ιστορία : Το “Κλεινόν Άστυ”, Χρυσήλιον και Ιστορικόν Άστρος Κυνουρίας
Συνοπτική ιστορία: Αγιάννης του Άστρους (Άγιος Ιωάννης Κυνουρίας )
Θυρεάτις Γη : Ιστορία του Άστρους Κυνουρίας
Θυρεάτις Γη : Αγιάννης του Άστρους (Άγιος Ιωάννης Κυνουρίας ) Ιστορική αναδρομή
Αναφορές για το ιστορικόν Άστρος Κυνουρίας πριν το 1823
Το ιστορικόν Άστρος Κυνουρίας : Σπουδαιότερες χρονολογικές αναφορές πριν το 1823 .
Το 1516, Toast(r)ι (=Toasti) , Toastri και Astro είναι το ιστορικόν Άστρος Κυνουρίας .
«Εν Άστρει τη 29 Μαρτίου 1823 και γ’ της Ανεξαρτησίας », το Άστρος το βρήκαν εκεί οι πληρεξούσιοι της Εθνοσυνέλευσης.
Πριν το 1805 αρχοντικά,«πύργοι» και καλύβια στο Άστρος και στον “Αγιάννη του Άστρους” .
Η κτητορική επιγραφή της Σχολής Καρυτσιώτη του Αγιάννη
Θυρεάτις Γη ( Ιστορία – Αρχαιολογία – Λαογραφία ) Ιωάννης Κουσκουνάς – Κυριάκος Χασαπογιάννης -Ιωάννης Κακαβούλιας. 1981 http://www.zafeiris.gr/linked/book4.pdf
====================================
Αξιοθέατα και αρχαιολογικοί χώροι
Αρχαιολογικοί Χώροι στο Άστρος
Σπουδαιότεροι Αρχαιολογικοί Χώροι και Μουσεία στην Ελλάδα.
Αξιοθέατα στο Άστρος-Πάμε μια βόλτα να δούμε το χωριό…
Αξιοθέατα στον Αγιάννη Κυνουρίας- Πάμε μια βόλτα στο χωριό.
Αρχαιολογικό Μουσείο Άστρους : Δημόσια Πρόταση για την ιστοσελίδα του δήμου μας
Οι παρακάτω 16 ενότητες (κείμενα -σύνδεσμοι) περιέχονται στο παραπάνω σύνδεσμο,Το ιστορικόν Άστρος Κυνουρίας : Σπουδαιότερες χρονολογικές αναφορές πριν το 1823 ,αλλά για ευκολότερη πρόσβαση επίσης αναφέρονται χωριστά.
- 1) Το 2ο μ.χ. αιώνα ,πρώτη αναφορά του Πτολεμαίου για το πόλισμα «Άστρον», που είναι το σημερινό Άστρος.
- 2) Το 1256 ,«Castiello la Estella» (Kάστρο του Άστρους) (1256) στον Αγιάννη του Άστρους .
- 3)Το 1293 και 1292 η πρώτη επίσημη αναφορά της πόλης με το όνομα «Άστρος» και ” Άστρους” , του Ανδρόνικου Β’ Παλαιολόγου
- 4) Το 1320 «περί τον αιγιαλόν του άστρου εις τον κάμπον της μαλεβής», στο «Ξεροκάμπι» του Αγιάννη του Άστρους, κάτω από το κάστρο Εστέλλα (=Άστρος)
- 5) Το 1435 ο Γεώργιος Φραντζής αναφέρει το Άστρον (το σημερινό Άστρος) και τον Άγιον Ιωάννη (Αγιάννης του Άστρους).
- 6) Το 1516, Toast(r)ι (=Toasti) , Toastri και Astro είναι το ιστορικόν Άστρος Κυνουρίας .
- 7) Το 1540 ο Αγιάννης αναφέρεται στους Τούρκικους φορολογικούς καταλόγους , αλλά δεν αναφέρονται το Άστρος και το Παράλιο Άστρος
- 8) Από το 1756 ,ο Δημήτριος Καρυτσιώτης θυμότανε από την Καρύτσα του Αγιάννη «την πατρίδα μας (χωρίον μας) … του Άστρους (Astro)» και πριν το 1821 ο Άκουρος “την πατρίδα μας Αγιάννης … και Άστρος”
- 9) Σχολή Καρυτσιώτη : Ανεγέρθηκε το 1798 στον Αγιάννη του Άστρους και το 1805 στο Άστρος Κυνουρίας
- 10Α) Πριν το 1805 αρχοντικά,«πύργοι» και καλύβια στο Άστρος και στον “Αγιάννη του Άστρους” , η Σχολή Καρυτσιώτη και το μέγαρο «ΑΣΤΡΟΣ» στη Τεργέστη του Δημητρίου Καρυτσιώτη.
- 10Β)Σχολή Καρυτσιώτη, «Tο εν Άστρει διδακτήριον», ( χτίστηκε πριν το 1805).
- 11) Tο 1821 έγινε το Κολοκοτρωνέϊκο τραπέζι στο Άστρος Κυνουρίας : Δημόσια Πρόταση για την ιστοσελίδα του δήμου μας
- 12) Πριν το 1821 ο Αγιαννίτης στρατηγός Πάνος Ζαφειρόπουλος η Άκουρος έλεγε “την πατρίδα μας Αγιάννης … και Άστρος”.
- 13) «Εν Άστρει τη 29 Μαρτίου 1823 και γ’ της Ανεξαρτησίας », το Άστρος το βρήκαν εκεί οι πληρεξούσιοι της Εθνοσυνέλευσης.
- 14) To 1823 ο Αλέξανδρος Μαυροκορδάτος, πρόεδρος του Εκτελεστικού (δηλ. Πρωθυπουργός) ανακοίνωσε στην υφήλιο «η Εθνοσυνέλευση της απελευθερωμένης Ελλάδας συνήλθε στο Άστρος».
- 15 ) Το 1823 η Διακήρυξη της Β΄ των Ελλήνων Συνελεύσεως , “Εξεδόθη εν Άστρει εντός του Μουσείου Καριτζιώτου” .
- 16-1) Δήμος Θυρέας (1835-1912)
- 16-2 )Δήμος Θυρέας (1835-1912), ΦΕΚ 1841 και «τα συνιστώντα το δήμον χωρία»
- 17) Οι Αστρεινοί και οι Αγιαννίτες , κάτοικοι του Άστρους για χιλιάδες χρόνια.
Οι κάτοικοι είναι τα κράτη , μας λέει ο πρώτος επιστήμονας ιστορικός Θουκυδίδης, οι Αθηναίοι, Κορίνθιοι, Αργείοι, Λακεδαίμονες… Κυνουριείς ,Θυρεάτες, Αστρεινοί, Αγιαννίτες και ονομάζουν οικισμούς , λιμάνια και περιοχές..…Αθήνα, Κόρινθος, Άργος, Σπαρτη, Κυνουρία ,Θυρέα, Άστρος,Αγιάννης ….. astrosgr.com – Γιάννης Κουρόγιωργας
Zafeiris Foundation of Astros library
https://www.zafeiris.gr/index.htm#xl_xr_page_library
1: Θυρεάτις Γη ( Ιστορία – Αρχαιολογία – Λαογραφία ) Ιωάννης Κουσκουνάς – Κυριάκος Χασαπογιάννης -Ιωάννης Κακαβούλιας. 1981 http://www.zafeiris.gr/linked/book4.pdf
.2: Η Βιβλιοθήκη της Σχολής Καρυτσιώτη. Χριστίνα Κουλούρη. 1991.
3: Γλυπτά από την Θυρεάτιδα Κυνουρίας. Αλκμήνη Ντατσούλη -Σταυρίδη. 1993.
4: Αρχαιολογικό Μουσείο Αστρους. ( Κατάλογος Γλυπτών ) Αλκμήνη Ντατσούλη -Σταυρίδη. 1999.
{Copyright (C) 2011 Zafeiris Foundation Astros Greece. All Rights Reserved}
==========================
Ιστορία και “Ελλάδα 2021” – astrosgr.com
- ================================
- Αρχαιολογικό Μουσείο Άστρους
- Η ιστορία του Αρχαιολογικoύ Μουσείου Άστρους
- Το Αρχαιολογικό Μουσείο Άστρους χωρίς ντροπή κανενός παραμένει κλειδοαμπαρωμένο
- Αρχαιολογικό Μουσείο Άστρους : Δημόσια Πρόταση για την ιστοσελίδα του δήμου μας – astrosgr.com
- =================================
Ο “Ιερός Χώρος “ της Β’ Εθνοσυνέλευσης των Ελλήνων και το Προαύλιο της Σχολής Καρυτσιώτη (Μουσείου Άστρους), να γίνουν ελεύθερα προσβάσιμα χωρίς περιορισμού
Το Αρχαιολογικό Μουσείο Άστρους χωρίς ντροπή κανενός παραμένει κλειδοαμπαρωμένο.

Το ιστορικό Άστρος Κυνουρίας βρίσκεται στη δυτική παραλία του Αργολικού ,εκεί που στο παραπάνω χάρτη διακρίνεται η αρχαία πόλη Θυρέα (Τhyrea) και εκεί που ήταν αργότερα το πόλισμα Άστρον, νότια από την πρώτη πόλη της Ευρώπης το ιστορικό Άργος και την έδρα του Μυκηναϊκού πολιτισμού Μυκήνες.
Ιστορία του Άστρους και του Αγιάννη του Άστρους Κυνουρίας, διαλεκτά κείμενα (2025) .
Θυρεάτις Γη : Αγιάννης του Άστρους (Άγιος Ιωάννης Κυνουρίας ) Ιστορική αναδρομή
Συνοπτική ιστορία του Άστρους και του Αγίου Ιωάννη (Αγιάννη) Κυνουρίας-PDF (2024)